Federal İdare Mahkemesi, eski İçişleri Bakanı Nancy Faeser’in getirdiği yasağın anayasaya aykırı faaliyetlerin yeterince kanıtlanmadığı gerekçesiyle iptal edilmesine karar verdi. Karar, basın özgürlüğü ile anayasal düzenin korunması arasındaki hassas dengeyi yeniden gündeme taşıdı.
Elsässer: “Bu, Diktatörlük Eğilimlerine Karşı Büyük Bir Zafer”
Derginin genel yayın yönetmeni Jürgen Elsässer, kararın ardından mahkeme salonundan ayrılırken kameralar karşısına geçti. Avukatlarıyla birlikte açıklama yapan Elsässer, yasak kararının kaldırılmasını “siyasi baskıya karşı büyük bir başarı” olarak nitelendirdi. Mahkemenin süreci adil bir şekilde yürüttüğünü ifade eden Elsässer, medyanın özgürlük alanının korunmasının önemine dikkat çekti.
Dernek Hukuku Medya Kuruluşları İçin de Geçerli
Federal İdare Mahkemesi, kararında dernek hukuku hükümlerinin yalnızca sivil toplum kuruluşlarıyla sınırlı olmadığını, basın kuruluşları için de uygulanabileceğini vurguladı. Mahkeme, “Compact”ın yalnızca bir medya organı değil, aynı zamanda açıkça siyasi bir ajandaya sahip bir yapı olduğuna dikkat çekti. Bu ajanda doğrultusunda, özellikle etnik tanımlara dayalı halk anlayışı gibi anayasa karşıtı görüşlerin dergi yayınlarında sistematik biçimde yer bulduğu tespit edildi.
Temel Yasa ile Uyuşmayan Irk Temelli Halk Anlayışı
Mahkeme kararında, “Compact” dergisinin yayınlarında, Almanya vatandaşlığını yalnızca etnik kökene indirgeyen söylemlere sıkça yer verildiği vurgulandı. Bu anlayışın, Alman Anayasası'nın vatandaşlığı eşitlik temelinde tanımlayan ilkeleriyle bağdaşmadığı açıkça ifade edildi. Mahkeme, özellikle derginin Avusturyalı aşırı sağcı Martin Sellner'in görüşlerine destek vermesini bu çerçevede değerlendirdi. Sellner’ın savunduğu fikirler arasında, "yeterince asimile olmamış" Alman vatandaşlarının bile sınır dışı edilmesini öngören öneriler bulunuyor.
İfade Özgürlüğü Sınırda Ama Aşılmadı
Her ne kadar mahkeme “Compact”ın bazı yayınlarını açıkça anayasaya aykırı bulsa da, sunulan delillerin bir yasak kararını meşru kılacak düzeyde olmadığını bildirdi. Mahkeme Başkanı Ingo Kraft, özgür ve demokratik bir düzende ifade ve basın özgürlüğüne son derece geniş bir alan tanınması gerektiğini belirterek, “Yasak ancak anayasaya aykırılık faaliyetlerinin yayın organının temel yapısını oluşturduğuna dair açık kanıtlar varsa mümkündür” dedi.
Kararda, “Compact”ın eleştirilerinin sert, abartılı ya da siyasi açıdan uç noktalarda olsa bile, bu tür ifadelerin demokratik sistem içinde tolere edilmesi gerektiği vurgulandı. Mahkeme, özellikle ifade özgürlüğünün “özgürlüğün düşmanlarını da kapsayacak şekilde” yorumlanması gerektiğini belirterek, kararın anayasal denge açısından taşıdığı önemi ortaya koydu.