Enstitüye göre, fonun amacı dışında kullanılması hem güven kaybına yol açıyor hem de gelecekteki yatırımları tehdit ediyor.
Altyapı fonu tartışması büyüyor
Hükümetin, yıpranmış altyapının yenilenmesi için oluşturduğu özel fondan ayrılan kaynakların bir kısmının bütçe açıklarını kapatmaya yönlendirildiği iddiası gündemde. IW tarafından yayımlanan araştırmaya göre, bu yöntemle koalisyon yalnızca ulaşım altyapısı için yaklaşık on milyar avroluk ek esneklik elde ediyor. Ancak uzmanlara göre, fonun bu şekilde kullanılması hem şeffaflığa zarar veriyor hem de kamuoyunda güven sorununu derinleştiriyor.
“Hükümet itibar kaybediyor”
IW bütçe uzmanı Tobias Hentze, bu yaklaşımı “federal hükümetin güvenilirliğini israf etmesi” olarak nitelendirdi. Hentze, “Almanya, yeni köprüler inşa etmek yerine artık özel fonu annelerin emeklilik fonlarını finanse etmek için de kullanıyor. Bu ciddi bir hile” sözleriyle eleştirisini sertleştirdi. Fonun hangi kalemlerde ne ölçüde kullanıldığı ise bütçe, özel fon ve İklim-Dönüşüm Fonu (KTF) arasındaki karmaşık geçişler nedeniyle belirsizliğini koruyor.
Demiryolları ve köprüler ikinci planda
IW, Deutsche Bahn için özel fondan ayrılması planlanan 18,8 milyar avroyu örnek gösterdi. Buna rağmen federal bütçedeki demiryolu yatırımlarında 13,7 milyar avroluk bir kesinti öngörülüyor. Ayrıca otoyol köprülerinin yenilenmesi için 2026’da özel fondan 2,5 milyar avro ayrılması planlanırken, çekirdek bütçedeki otoyol yatırımlarında 2024’e kıyasla 1,7 milyar avro azalma dikkat çekiyor. IW’ye göre bu tablo, yatırımların gerçek anlamda artmadığını, sadece kaynakların yer değiştirdiğini ortaya koyuyor.
Ifo Enstitüsü de aynı görüşte
Münih merkezli Ifo Enstitüsü de daha önce benzer bir eleştiri yöneltmişti. Ifo araştırmacısı Emilie Höslinger, “Başlangıçta borçla finanse edilen özel fondan yapılan harcamaların normal federal bütçedeki yatırımlara ek olması planlanmıştı. Ancak bu gerçekleşmiyor” dedi. Höslinger’e göre hükümet, altyapı ve dijitalleşme projelerini özel fona kaydırarak çekirdek bütçede sosyal harcamaları artırıyor.
Yatırımların geleceği belirsiz
Hem IW hem de Ifo’nun değerlendirmeleri, hükümetin altyapı yatırımlarında ek kaynak yaratmak yerine bütçe yükünü yeniden dağıttığını ortaya koyuyor. Uzmanlara göre bu durum, uzun vadede köprülerin, demiryollarının ve dijital altyapının yenilenmesini sekteye uğratabilir. Fonun gelecekte nasıl kullanılacağı ise siyaset ve ekonomi çevrelerinde yakından takip ediliyor.