Görüşmelerin gündeminde Avrupa güvenliği ve siyasi işbirliği olsa da, İsrail’e yönelik yaptırımlar konusu iki liderin öncelikli tartışma başlığı hâline geldi.
Madrid’de Yoğun Diplomasi Trafiği
Almanya Başbakanı Merz, Perşembe günü Madrid’e giderek İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile bir araya gelecek. Görüşmelerin temel gündemini Avrupa’nın siyasi meseleleri, güvenlik politikaları ve iki ülke arasındaki stratejik işbirliği oluşturuyor. Ancak ziyaretin önemi, İsrail’e yönelik uygulanan politikaların gölgesinde kalmış durumda.
İsrail Politikası Üzerinde Görüş Farklılıkları
Her iki lider de 7 Ekim 2023’te Filistinli militan grup Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırılara yanıt olarak İsrail’in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü askeri operasyonları eleştirmiş olsa da, Almanya ve İspanya’nın tutumları farklılık gösteriyor. Almanya, bazı silah ihracatlarını kısıtlamanın ötesine geçerek İsrail’e yaptırım uygulamayı reddederken, İspanya daha proaktif bir yaklaşım benimsedi.
Sanchez hükümeti, 2024’te Güney Afrika’nın Uluslararası Adalet Divanı’ndaki İsrail aleyhine açtığı soykırım davasına katılan ilk Avrupa Birliği üyesi ülke olmuştu. Ayrıca Eylül ayında, “Gazze’deki soykırım, insan hakları ihlalleri ve savaş suçlarına doğrudan karışan tüm kişiler” için tam bir silah ambargosu ve seyahat yasağı uygulanacağını duyurmuştu. Bu durum, Merz’in ziyaretini diplomatik olarak hassas bir zemine oturtuyor.
Avrupa Birliği’nin Yaptırım Değerlendirmeleri
Merz ve Sanchez arasındaki görüşme, AB’nin İsrail’e yönelik olası yaptırımları tartıştığı bir döneme denk geliyor. Tartışmalar, serbest ticaret avantajlarının iptali ve aşırılıkçı İsrailli milletvekilleri ile yerleşimcilere karşı cezalandırıcı tedbirleri de kapsıyor. Almanya Başbakanı Merz, AB’nin üst düzey diplomatı Kaja Kallas’ın Çarşamba günü ortaya koyduğu önerilere ilişkin tutumunu henüz açıklamadı.
Diplomatik gözlemciler, Merz’in ziyaretinin iki lider arasında, özellikle İsrail politikaları konusunda ince bir denge kurmayı gerektirdiğini belirtiyor. Almanya ve İspanya’nın farklı yaklaşımları, Avrupa’nın ortak dış politika ve güvenlik stratejilerinde olası gerilim noktalarını da ortaya koyuyor.
Ziyaretin Önemi
Merz’in Madrid ziyaretinin hem ikili ilişkiler hem de AB’nin Ortadoğu politikaları açısından önemi büyük. Görüşmeler, Almanya’nın İsrail’e yaklaşımını netleştirmesi ve AB içinde ortak bir duruşun şekillendirilmesine katkı sağlaması açısından kritik görülüyor. Aynı zamanda iki ülke arasındaki ekonomik ve siyasi işbirliğinin güçlendirilmesi için de bir fırsat olarak değerlendiriliyor.