Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Orban ile yaptığı temaslar, Almanya’nın Avrupa’daki yeni yönelimini gözler önüne serdi.
Almanya’nın yeni Şansölyesi Friedrich Merz, Avrupa’nın diplomatik takviminde önemli bir yer tutan Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) Zirvesi vesilesiyle bugün Arnavutluk’un başkenti Tiran’da sahne aldı. 47 ülkenin devlet ve hükümet başkanını bir araya getiren zirve, kıtanın siyasi nabzını tutarken, Merz’e de Avrupa çapında kendini tanıtma fırsatı sundu. Zirveye davet edilmeyen tek aktörler Rusya ve Belarus olurken, bu durum AST’nin temel vizyonunu da yansıtıyor: Batı değerleri çerçevesinde şekillenen, Avrupa kıtasını kapsayan ve Avrupa Birliği’ne (AB) üye olmayan ülkelerle de yapıcı diyalog kurmayı amaçlayan bir platform.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un girişimiyle, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline karşı verilen bir siyasi yanıt olarak doğan bu forum, her altı ayda bir farklı bir Avrupa başkentinde toplanarak bölgesel yakınlaşmayı ve güvenliği pekiştirmeyi hedefliyor.
Tiran Temasları: Merz, Avrupa’nın Yeni Diplomatı Rolünde
Friedrich Merz için zirve sadece uluslararası tanınırlığını artırmakla kalmadı; aynı zamanda önemli ikili görüşmelerin de kapısını araladı. Zirveye kısa süre önce gerçekleştirilen Kiev ziyaretinin ardından katılan Merz, Almanya’nın Ukrayna’ya verdiği desteği vurgulamak amacıyla, Fransa, İngiltere ve Polonya liderleriyle birlikte kamuoyunda "E4" olarak anılan grupla temaslarını sürdürdü. Bu dört ülke, Rusya-Ukrayna savaşında diplomatik sürecin başlatılmasına katkı sağlamayı hedefliyor.
Her ne kadar taraflar yakın zamanda bir barış ihtimalinden söz etmese de, Rusya ile Ukrayna’nın üç yıl aranın ardından ilk kez doğrudan temas kurmaları, Merz tarafından diplomatik bir ilerleme olarak değerlendiriliyor.
Şansölye’den Erdoğan ve Orban’la Kritik Görüşmeler
Zirvede dikkat çeken temaslardan biri de, Merz’in Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerçekleştirdiği görüşmeydi. İki lider, Eylül ayında planlanan ancak ertelenen görüşmelerini bu kez yüz yüze gerçekleştirme fırsatı buldu. Erdoğan’ın, kısa süre önce Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile gerçekleştirdiği temas, Merz ile görüşmenin de temel gündem maddelerinden biri oldu.
Öte yandan Merz, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile de bire bir görüşme gerçekleştirdi. Avrupa’daki birçok liderin çekimser kaldığı Orban ile yapılan bu temas, Almanya’nın kıta politikasında denge arayışında olduğunu ortaya koydu. Merz’in, özellikle Rusya’ya yönelik daha sert yaptırımlar konusunda Macaristan’ın tutumunu değiştirmeye çalıştığı değerlendiriliyor.
Ayrıca Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ile yapılan görüşme, Merz’in Avrupa içi koordinasyon çabalarının bir parçası olarak dikkat çekti. Bu temaslar, sadece güvenlik politikaları değil, aynı zamanda enerji, sınır güvenliği ve genişleme politikaları gibi başlıkların da masaya yatırıldığı bir diplomatik zemin sundu.
Avrupa’da Yeni Bir Liderlik Profili
Friedrich Merz’in Şansölyelik görevindeki onuncu gününe denk gelen Tiran ziyareti, içerdiği yoğun görüşme trafiğiyle yalnızca bir tanışma turu değil, aynı zamanda Avrupa sahnesinde iddialı bir liderlik profilinin başlangıcı oldu. Avrupa Siyasi Topluluğu gibi platformlarda sergilediği aktif tutum, Almanya’nın sadece ekonomik değil, siyasi ve diplomatik düzeyde de yeniden konumlandığını gösteriyor.
Merz’in Erdoğan ve Orban gibi kilit isimlerle kurduğu doğrudan temaslar, Berlin’in önümüzdeki dönemde daha kararlı, daha müdahil ve daha yönlendirici bir Avrupa politikası izleyeceğinin işareti olarak yorumlanıyor.