Kimi için fabrika bölgeye canlılık katıyor, kimi içinse sessizce başarısızlığa sürükleniyor.
Tesla’nın Berlin yakınlarındaki Grünheide kasabasında kurduğu dev fabrika, Avrupa pazarındaki gerilemenin ortasında varlığını sürdürüyor. Şirketin satışları yılın ilk beş ayında Avrupa genelinde yüzde 45 oranında düşerken, yerelde ise tepkiler ikiye bölünmüş durumda. Bir yanda endişeli sessizlik, diğer yanda iyimser bir umut hakim.
Çalışanlar Sessiz, Endişeler Yüksek
Tesla fabrikasına yalnızca 10 kilometre mesafedeki Erkner S-Bahn istasyonunda, sabah saatlerinde vardiyaya gitmeye hazırlanan işçiler otobüs bekliyor. Satışlardaki düşüşün kendilerini etkileyip etkilemediği sorulduğunda çoğu sessiz kalıyor. Konuşan iki genç ise yalnızca şu kadarını söyleyebiliyor: “Her şey yolunda. Otobüs buradaysa, işler de devam ediyordur.”
Ancak işçilerin bu çekingen yaklaşımı, şirket içi disiplinin ve olası sözleşme kısıtlamalarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Tesla, yerel veya bölgesel üretim verileriyle ilgili kamuoyuna herhangi bir açıklama yapmıyor.
Gençlerin Eleştirisi: Musk’ın Tavırları Etkili Oldu
Bölgeye öğrenci olarak taşınan Jana ise daha açık konuşuyor: “Bence satışların düşmesinin nedeni, Elon Musk’ın siyasi çıkışları. İnsanlar buna tepkisiz kalmadı.” Tesla CEO’su Musk, son dönemdeki sosyal medya paylaşımları ve siyasi söylemleriyle sıkça tartışma yaratıyor.
Bir başka görüş ise Almanya merkezli otomotiv geleneğini savunuyor. Arabasına binmek üzere olan Björn Bönick, fabrikanın bölgeye kazandırılmasına dair şöyle diyor: “Keşke buraya BMW gibi yerli bir firma gelseydi. Bunun yerine Amerikalı bir şirketi sübvanse ettik. Polonya ve Çekya’dan işçiler getirildi, Almanlar ise dışarıda bırakıldı.”
Tesla’dan Halkla Yakınlaşma Hamlesi: Ücretsiz Şarj Parkı
Tüm bu eleştirilere karşın Tesla, yerel toplulukla yakınlaşmak için adımlar atıyor. Nisan ayından bu yana, fabrika girişinde dünyanın en büyük halka açık elektrikli araç şarj istasyonu faaliyette. 500’den fazla şarj noktasının bulunduğu alanda, kullanıcılar ücretsiz olarak araçlarını şarj edebiliyor.
Şarj alanında bulunan bir Tesla karavancısı memnuniyetini dile getiriyor: “Altyapı gelişiyor, her şey harika. Tesla kullanıyorum çünkü burada şarj edebiliyorum, hem de bedava.”
Alan yalnızca şarj değil, dinlenme alanları, umumi tuvaletler ve bir kahve makinesiyle de donatılmış durumda. Yaşlı bir temizlik görevlisi, “Eskiden üretim hattındaydım. Artık yaşlandım, şimdi bahçe işlerinde çalışıyorum. Satışlarda bir sorun görmedim,” diyor.
Brandenburg Hükümetinden Destek Sinyali
Brandenburg eyalet hükümeti ise fabrikaya olan desteğini sürdürüyor. Tesla için Fangschleuse tren istasyonunun modernizasyonuna 16,3 milyon avro kaynak aktarılırken, bu sayede kamyon taşımacılığına alternatif olarak demiryolu lojistiği güçlendirilecek. Hükümet, üretimin kısa vadede toparlanacağına ve fabrikanın bölge ekonomisi için önemini koruyacağına inanıyor.
Toplumsal Bölünme Derinleşiyor: Su, Taşımacılık ve Sübvansiyonlar Tartışma Konusu
Ancak bölgede yaşayanlar arasında fikir birliği yok. Grünheide Yurttaş Girişimi’nden Manu Hoyer, Tesla’ya yönelik kamu yatırımlarını “örtülü sübvansiyon” olarak nitelendiriyor: “Halkın sırtından milyonlarca avro harcanarak bir tren istasyonu yer değiştiriyor. Bu sadece Tesla’nın çıkarına.” Hoyer, yerel yönetimlerin sağ popülist politikalarla iş birliği yapmasını da eleştiriyor.
Çevresel endişeler de gündemde. Fabrikanın bir kısmının su koruma alanında yer aldığı uzun süredir çevreciler tarafından eleştiriliyor. Pazar meydanında konuşan bir kadın, “Yer altı suyu ile ilgili gereklilikler yeterince karşılanmadı. Şimdi bu da yetmezmiş gibi, gereksiz bir tren istasyonu yapılacak. Her yerde satışların düştüğü söyleniyor,” diyerek kuşkusunu dile getiriyor.
Kadın sözlerini şu soruyla tamamlıyor: “Ya sonunda ormanda terk edilmiş bir fabrika ve kimsenin ihtiyacı olmayan dev bir tren istasyonumuz kalırsa?”
İyimserler de Var: Vergi Geliri ve Altyapı Kazancı
Tüm bu eleştirilere rağmen, bazı yerel sakinler daha iyimser. Bölgede uzun süredir tavuk ızgarası satan bir esnaf, “Tesla'nın ödediği işletme vergileri sayesinde bisiklet yolları yapıldı. Bunlar küçük ama olumlu gelişmeler,” diyerek fabrikanın katkılarını hatırlatıyor.
