Üretim alanları daralırken fiyatlar tırmanıyor, mevsimlik lezzetler giderek lüks hale geliyor.
Üretimde Tarihi Düşüş
Almanya'da kuşkonmaz ve çilek üretimi, son yılların en düşük seviyesine geriledi. Federal İstatistik Ofisi’nin açıkladığı ön verilere göre, 2025 yılında açık tarlalardan yalnızca 75.500 ton çilek ve 98.900 ton kuşkonmaz hasat edildi. Bu rakamlar sırasıyla son 30 ve 15 yılın en düşük seviyeleri olarak kayıtlara geçti. Çilek üretimi, zaten zayıf olan 2024 verilerinin de %4 gerisine düştü. Kuşkonmaz üretiminde ise 2010'dan bu yana bu denli düşük bir verim elde edilmedi.
Azalan Ekim Alanları, Artan Zorluklar
Bu dramatik düşüş, esasen üretim alanlarındaki daralmadan kaynaklanıyor. 2025 itibarıyla çilek üretimi için ayrılan tarım alanı %4, kuşkonmaz için ayrılan alan ise %6 oranında azaldı. Artan maliyetler, özellikle iş gücü giderleri, üreticilerin bu zahmetli mahsulleri yetiştirmesini her geçen gün daha da zorlaştırıyor. Üreticiler, pazarda elde ettikleri gelirle artan masrafları karşılamakta zorlanıyor ve birçok çiftçi riskin fazla olması nedeniyle üretimden tamamen çekilmeyi tercih ediyor.
Çiftçilerin Kararı: “Risk Almaya Değmez”
Hessen Çiftçiler Birliği Başkanı Karsten Schmal, durumun ekonomik bir zorunluluk haline geldiğini belirterek, “Sonuçta hepimiz iş insanıyız. Risk çok büyük olursa, insanlar bu ürünleri yetiştirmeyi bırakır,” dedi. Darmstadt yakınlarında kuşkonmaz yetiştiren Georg Merlau da, işçilik maliyetlerinin her yıl artması nedeniyle kuşkonmaz tarlalarını 105 hektardan 80 hektara düşürdüğünü aktardı. Merlau’ya göre, yalnızca çiftlik içi satış noktaları gibi doğrudan tüketiciye ulaşan kanallar kârı sürdürülebilir kılıyor.
Öz Yeterlilik Geriliyor
Almanya, özellikle çilek üretiminde ciddi bir öz yeterlilik kaybı yaşıyor. Tarım Piyasası Bilgi Şirketi’nin (AMI) verilerine göre, 2015’te %68 olan çilekteki öz yeterlilik oranı bugün %50’ye kadar düştü. Açık tarlalarda üretim azalırken, seralarda veya yüksek tünellerde yapılan yetiştiricilik, mevsimi uzatma ve verim artırma açısından avantajlı hale geldi. Bu sistemler sayesinde çilek hasadı daha kolay ve verimli şekilde yapılabiliyor.
Lezzetli Gelenekler Lükse Dönüşüyor
Artan üretim maliyetleri, kuşkonmaz ve çileği artık birçok hane için lüks tüketim ürünü haline getiriyor. 2025 itibarıyla beyaz Alman kuşkonmazının kilogram fiyatı bir önceki yıla göre %4 artarak ortalama 9,63 avroya ulaştı. Çilek fiyatı ise Mayıs-Temmuz döneminde ortalama 6,86 avro seviyesinde kaldı. Bu rakam 2024’e kıyasla sabit kalsa da, 2015’e göre %70’lik bir artış söz konusu.
Kuşkonmaz Mevsimi Tehlikede mi?
Almanya'da kuşkonmaz yalnızca bir sebze değil, kültürel bir simge. “Spargelzeit” adı verilen kuşkonmaz mevsimi, ülke genelinde özel menüler, pazar tezgâhları ve festivallerle kutlanıyor. Bazı kasabalarda “Kuşkonmaz Kraliçesi” bile taç giyiyor. Ancak bu gelenekler, üretimin düşmesiyle birlikte tehdit altına girebilir. Mevsimsel bu lezzetler, birçok Alman için ilkbahar ve yazın ayrılmaz bir parçası olsa da, mevcut üretim eğilimleri önümüzdeki yıllarda sofralarda daha az yer bulacaklarının işaretini veriyor.
