Özellikle büyük şehirlerde bağımlılıkla mücadele merkezleri ve sağlık kurumları, olası bir krize karşı şimdiden acil eylem planlarını devreye sokmaya başladı. Uzmanlara göre, doğru önlemler alınmazsa fentanil, Almanya’nın da en ciddi halk sağlığı sorunlarından biri haline gelebilir.
Essen’de Umut ve Tehdit Yan Yana
Batı Almanya’nın 600 bin nüfuslu Essen kentinde bağımlılık tedavi merkezinin bulunduğu sokağın adı tesadüfen “Hoffnungsstraße” yani “Umut Sokağı.” Burada bağımlılar yalnızca tedavi ve danışmanlık hizmeti almakla kalmıyor; aynı zamanda ücretsiz yemek bulabiliyor, barınma desteğine erişebiliyor ve denetimli uyuşturucu tüketim odalarında güvenli şekilde madde kullanabiliyor.
2001 yılında açılan bu odalarda bugüne kadar tek bir ölüm vakası kaydedilmedi. Ancak yetkililer, kapının önünde artık çok daha tehlikeli bir tehdidin belirdiğini söylüyor: Fentanil. Gücü morfinden onlarca kat fazla olan bu sentetik opioid, ölüm riskini dramatik biçimde artırıyor.
Pilot Şehirler Krize Hazırlanıyor
Essen, Hannover ve Berlin, fentanil tehlikesine karşı hazırlık çalışmalarının merkezinde yer alıyor. “Sentetik Opioidler – Hazırlık ve Müdahale” anlamına gelen “so-par” adlı proje, bu şehirlerde uygulanarak ülke çapındaki politikalara örnek teşkil edecek.
Proje kapsamında, acil durum planları hazırlanıyor, hastanelerde ve acil servislerde görev yapan personel özel eğitimlerden geçiriliyor. Ayrıca uyuşturucu testlerinin kapsamı genişletilerek fentanil ve benzeri maddelerin daha hızlı ve doğru şekilde tespit edilmesi hedefleniyor. Uzmanlar, erken tanının hayat kurtarıcı olabileceğinin altını çiziyor.
Sağlık Sistemi için Yeni Bir Sınav
Almanya, uzun yıllardır uyuşturucu bağımlılığıyla mücadelede koruyucu önlemleriyle öne çıkan bir ülke. Denetimli tüketim odaları ve bağımlılara yönelik sosyal destek programları, ölüm oranlarını düşürmede önemli rol oynadı. Ancak fentanilin yüksek öldürücülüğü, mevcut sistemin sınırlarını zorlayabilir. ABD’de yıllardır yaşanan opioid krizinin sonuçlarını yakından inceleyen Alman yetkililer, benzer bir tablonun Avrupa’da yaşanmaması için yoğun çaba sarf ediyor.
Alman sağlık uzmanları, toplumda farkındalık yaratmanın da hayati olduğuna dikkat çekiyor. Fentanilin genellikle diğer uyuşturuculara karıştırılarak satılması, kullanıcıların riskin farkına varmadan ölümcül dozlarla karşılaşmasına yol açabiliyor. Bu nedenle kamuoyuna yönelik bilgilendirme kampanyaları ve önleyici politikaların da “so-par” projesinin ayrılmaz bir parçası olacağı ifade ediliyor.
Umut ve Endişe Arasında
Essen’in Hoffnungsstraße’sinde bağımlılara güvenli bir alan ve umut sunulmaya devam ediliyor. Ancak sağlık çalışanları, kısa süre içinde fentanilin bu umutları gölgeleyebileceği konusunda uyarıyor. Almanya’nın fentanil krizine ne kadar hazırlıklı olduğu, önümüzdeki aylarda atılacak adımlarla netleşecek.
