Geçici olarak askıya alınan yasak kararının ardından, Federal İdare Mahkemesi esas yargılamaya başladı. Karar, ifade ve basın özgürlüğü ile anayasal düzenin korunması arasında giderek sertleşen tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.
Polis Baskınıyla Başlayan Süreç
Yasak kararı, 16 Temmuz 2024 sabahı uygulamaya konuldu. Eski İçişleri Bakanı Nancy Faeser’in talimatıyla gerçekleştirilen operasyonda, Brandenburg’un Falkensee kentinde yaşayan Genel Yayın Yönetmeni Jürgen Elsässer’in evi polis tarafından arandı. Aynı anda derginin diğer ofislerinde de aramalar yapıldı ve çok sayıda materyale el konuldu. O sabah, Elsässer'in bornozuyla kapıda karşılaştığı polisler, "Compact"ın faaliyetlerine son vermek amacıyla dergiye ait şirketlerin dağıtılmasını öngören yasak kararını tebliğ etti.
"Compact", Yeni Sağ’ın Sözcüsü Olarak Tanımlanıyor
2010 yılında Elsässer tarafından kurulan "Compact Magazine", son yıllarda Almanya’daki yeni sağ hareketin medya organı olarak öne çıkıyor. Federal Anayasayı Koruma Dairesi, dergiyi 2021 yılından bu yana resmi olarak “sağcı aşırılık yanlısı” olarak sınıflandırıyor. Bakanlık raporlarında yer alan bir alıntı, yayın politikasının niteliğine dair ipuçları veriyor: “Biz gazeteyi sıcak soba ya da bilgisayar başında üretmiyoruz; amacımız mevcut rejimi devirmektir.”
Etnik-Milliyetçi ve Antisemitik İçerik Suçlamaları
Federal İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan iç raporda, derginin yayın çizgisinde “etnik-milliyetçi” bir toplum anlayışının öne çıktığı belirtiliyor. Ayrıca antisemitik içeriklere de dikkat çekiliyor. Bir örnekte, Ukrayna’daki savaşın her iki tarafında da Yahudi topluluklarının sorumlu tutulduğu bir makale yer alıyor. Bakanlık yetkilileri, derginin Yahudilere, göçmen kökenli bireylere ve parlamenter demokrasiye karşı “yoğun kışkırtıcı” bir dil kullandığını savunuyor.
Yasak Kararı ve Hukuki Tartışmalar
Nancy Faeser, yasak kararını Dernekler Yasası çerçevesinde alarak "Compact"ın faaliyetlerini resmen durdurdu. Dergiye bağlı iki şirket de kararla birlikte feshedildi. Ancak bu adım, hukuk çevrelerinde tartışmalara yol açtı. Sivil Haklar Derneği’nden David Werdermann, bu tür bir müdahalenin basın özgürlüğü çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini ve Dernekler Yasası’nın basın yayın organlarına uygulanmasının yasal zeminden yoksun olduğunu savundu. Werdermann, bu durumun "şüpheli bir yasal manevra" olduğuna işaret etti.
Mahkeme: Yasak Orantısız Bir Müdahale
"Compact" tarafından açılan itiraz davasında Federal İdare Mahkemesi, yasak kararını geçici olarak durdurdu. Mahkeme, ifade ve basın özgürlüğüne yönelik potansiyel bir orantısız müdahale bulunduğu gerekçesiyle süreci esas yargılamaya taşıdı. Yüksek mahkeme, derginin bazı içeriklerinde anayasal değerlerle bağdaşmayan ifadeler tespit ettiğini ancak bu nedenle doğrudan yasaklamanın son çare olarak görülmemesi gerektiğini belirtti.
Mahkeme, derginin yayın çizgisi genel anlamda anayasal düzeni tehdit ediyorsa yasaklamanın gündeme gelebileceğini, ancak bu noktaya kadar daha hafif müdahale yollarının denenmesi gerektiğini vurguladı. Alternatif olarak, medya yasası kapsamında içeriklere özel kısıtlamalar, etkinlik yasakları ya da yayınlara yönelik bölgesel sınırlamalar önerildi.
Asıl Yargılama Başladı: Yayın Politikası Mercek Altında
14 Ağustos 2024’te verilen geçici kararın ardından başlayan esas duruşmalarda, Federal İdare Mahkemesi 6. Senatosu “Compact”ın yayın politikasını derinlemesine incelemeye başladı. Yargıçlar, anayasal değerlere aykırı yayınların derginin genel yönelimini ne ölçüde temsil ettiğini değerlendirecek.
Elsässer’den Provokatif Tepki: "Bornoz Partisi"
Genel Yayın Yönetmeni Jürgen Elsässer, duruşmaları kamuoyu nezdinde kendi lehine kullanma çabasında. “Compact”ın yeni sayısında okuyucularını “bornoz partisine” davet eden Elsässer, geçtiğimiz yılki polis baskınında giydiği kıyafetlere gönderme yaparak davayı alaycı bir dille pazarlama fırsatına dönüştürüyor.
