Bu durum, onların mesleki ve sosyal hayata katılımını ciddi biçimde sınırlandırıyor. Yardım edenler var, ancak projelerin geleceği yine finansmana bağlı.
Jasmin, ortaokulda zorbalığa uğradığı için okulu bırakmak zorunda kaldı. Siyah giyinmeyi sevdiği için dışlandığını anlatıyor. Almanya’da onun gibi yılda yaklaşık 50.000 genç, eğitim sisteminden mezuniyet belgesi alamadan ayrılıyor. Bu da onların geleceklerini derinden etkiliyor. Zira, bir diploma olmadan iş bulmak, topluma entegre olmak ve hayat kurmak neredeyse imkânsız.
Kuzey Ren-Vestfalya’da “Start” projesi gençlere ikinci bir şans veriyor
Hückeswagen kentindeki "Start" adlı proje, okuldan erken ayrılan gençlere yeniden eğitim imkânı sunuyor. Proje yöneticisi Alex Besgen, katılımcıların çoğunun topluma katılmak için ihtiyaç duydukları özgüvene sahip olmadığını söylüyor. Ancak bu proje sayesinde hem günlük yaşama uyum sağlıyor hem de mezuniyet diplomasına erişebiliyorlar.
Ancak bu umut verici girişim, ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya. Projenin büyük kısmını finanse eden Oberberg İş Merkezi desteğini kesmeye hazırlanıyor. Gerekçe ise, federal hükümetin 2025 yılı için fon sağlamayacak olması. Böylece projenin hukuki dayanağı ortadan kalkıyor.
Diplomasız gençlerin geleceği belirsiz
Besgen, bu projeyi birçok genç için “son şans” olarak görüyor: “Diploma olmadan hayata tutunmak gerçekten zor. Bu gençler kaybolmadıklarını burada fark ediyor.”
Bertelsmann Vakfı’nın 2023 tarihli araştırmasına göre, erkekler kızlara oranla daha sık okuldan mezun olamıyor. Yabancı kökenli gençler ise Almanlara göre üç kat daha fazla okul terk ediyor.
Hükümetin hedefi: Okul terklerini yarı yarıya azaltmak
Eğitim Bakanı Karin Prien, 2035 yılına kadar okul terk oranını yarıya indirmeyi hedefliyor. Federal İş Ajansı Başkanı Andrea Nahles ise eğitimini tamamlayamayan gençlerin işsizlik riski altında olduğunu belirtiyor ve onlara yönelik desteklerin artırılması gerektiğini savunuyor.
Renanya-Palatina: Mezuniyet için staj ve okul bir arada
Rheinland-Pfalz eyaletindeki özel programlar, risk altındaki öğrenciler için mezuniyeti mümkün kılıyor. “Diplomasız kimse kalmasın” sloganıyla yürütülen uygulamada öğrenciler haftada üç gün staj yapıyor, iki gün okulda sınavlara hazırlanıyor. Bu uygulama 2009'dan beri sürüyor ve şimdiye dek öğrencilerin yüzde 85'i mezun oldu, yüzde 90’ı iş veya eğitim dünyasına adım attı.
Bağışlarla ayakta kalan sistem
Hückeswagen’deki "Start" projesi, kamu fonları azalınca yerel vakıflar, belediyeler ve bağışçılar sayesinde şimdilik devam edebiliyor. Ancak sağlanan bütçe öncekine kıyasla oldukça sınırlı. Projenin kapsamı daraltılacak: danışman sayısı azalacak, daha az gence destek verilebilecek. Bölgedeki bağış kampanyaları bu kaybı telafi etmeye çalışıyor.
Jasmin, projenin sona ermesinden önce diplomasını almak istiyor. Hayali, veteriner asistanı olarak eğitim görmek. Bu hedefe ulaşmak onun için sıradan bir okul hayatında mümkün değildi. Ama “Start” projesi ona gerçek bir gelecek vaat ediyor.
