Türkiye'de işgücü sıkıntısı ve artan maliyetlerin baskısı altındaki küçük ve orta ölçekli aile çiftliklerinde, otonom traktör operasyonları giderek daha yaygın hale geliyor. Bu dönüşümün temelinde, eski traktörleri bile akıllı ve yetenekli tarla ortaklarına dönüştüren XAG APC2 Otomatik Dümenleme giderek daha yaygın kullanılması yatıyor.BALIKESİR - GÖNEN (İGFA) - Gençler tarıma geri döndükçe, mevcut makineleri yükseltme çabaları otomasyonu daha erişilebilir hale getiriyor ve sektör genelinde daha fazla verimlilik sağlıyor.
Türkiye'nin tarımsal manzarası, Avrupa'daki en büyük filo olan 1,5 milyonu aşkın traktör sayısıyla şekilleniyor. Bu makinelerin büyük çoğunluğu, ulusal gıda üretiminin bel kemiği olan aile çiftliklerinin elindedir. Bu aileler için her traktör güvenilir, çok amaçlı bir iş makinesi olmalıdır. Ancak ekonomik baskılar ve işgücü kıtlığı arttıkça, birçok kişi güvendikleri makinelerin şekil olarak değil ama işlev olarak yenilenmeye ihtiyacı olduğunu fark etti.
Geniş çeltik tarlaları ve pirinç yetiştiriciliğindeki uzmanlığıyla tanınan Gönen, bu değişimin yaşandığı yerlerden biri. Burada, 24 yaşındaki Numan Korkmaz ve ailesi 140 hektarlık pirinç tarlalarını işliyor. Kırmızı Tümosan traktörüne yaslanmış, ceketi sabah çalışmasından kalma tozlarla kaplı Numan, yeni tarım teknolojilerinden bahsederken, anne babasının bir zamanlar hava ve suya duyduğu güvenle konuşuyor: tahmin edilemez ama hayatta kalmak için gerekli.
"Sektörümüzde modern çağa ayak uydurmamız gerekiyor" diyor. Numan için bu, XAG APC2 Otomatik Dümenleme yatırım yapmak anlamına geliyordu; hassas tarımı mümkün kılma, santimetre düzeyinde doğruluk elde etme ve hem günlük operasyonlar hem de aile çiftliğinin geleceği için düzenli ve güvenli çalışmayı sağlama hedefinin yönlendirdiği bir karar.
APC2'den önce Numan'ın işi, traktörü düz tutmak için sürekli odaklanmayı gerektiriyordu. Uzun günlerin yorgunluğu üst üste binen sıralara, ziyan olan tohumlara ve küçük bir hatanın bile sezona mal olabileceği endişesine yol açtı. "İşimiz tamamen manueldi," diye hatırlıyor Numan.
APC2 bir dönüm noktası oldu. Sistem, çok çeşitli traktörler için eller serbest direksiyon ve hassas doğruluk sunarak farklı mahsullerin üretimini desteklemektedir. Kaçırılan yamalar veya eğri çizgiler için endişelenmek yerine, Numan artık gece veya zorlu arazilerde bile traktörün kendi kendini yönlendirmesine izin veriyor.
Ekim, gübre serpme veya tırmıklama gibi görevlerde Numan, APC2'nin doğru ve paralel çizgi tutma özelliğinin rutinini nasıl değiştirdiğinden çok etkilenmiş. "Doğruluk ve hassasiyet bizim için bir zorunluluktur" diyor. "AB düz çizgi işlevini tercih ediyorum - daha hızlı, daha kolay ve daha pratik."
Bu yeni güven, zemin eğimini anında algılayan ve traktörü rotasında tutan arazi dengelemesi için IMU (Ataletsel Ölçüm Birimi) sensörleriyle desteklenen APC2'nin RTK tabanlı konumlandırmasından geliyor. Çakışmalar en aza indirilir ve arazinin her parçası verimli bir şekilde kullanılır. Numan, "Yakıt ve zaman tasarrufu en önemli önceliklerimiz ve ayrıca aşırı girdileri azaltmaya çalışıyoruz" diyor.
Bu tür kazanımlar araştırmalarla desteklenmektedir: Türkiye'de yapılan akademik çalışmalar, GNSS tabanlı kılavuzluğun saha çakışmalarını ve girdi kullanımını %6-10 oranında azalttığını göstermektedir. RTK ile daha da yüksek doğruluk sayesinde, Numan gibi çiftçiler yakıt ve kaynaklarda önemli tasarruflar elde ederek her operasyonun verimliliğini artırıyor.
Bu iyileştirmeler günümüzde özellikle küçük ve orta ölçekli çiftlikler için kritik öneme sahiptir. Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) göre, Türkiye'nin yıllık enflasyon oranı Nisan 2025'te %37,86 olarak gerçekleşmiştir; özellikle akaryakıtta süregelen yüksek maliyetler çiftlik bütçeleri üzerinde yoğun bir baskı oluşturmaktadır. Verimliliği artırmaya ve kaynakları korumaya yönelik çözümler artık sadece bir istek değil, bir gereklilik haline gelmiştir.
Yıllar boyunca bu kazanımlar, yüksek ön maliyetler ve teknik karmaşıklık nedeniyle küçük çiftçiler için ulaşılamaz görünüyordu. XAG APC2, navigasyon ve kontrolü tek bir ünitede birleştiren hepsi bir arada, su geçirmez tasarımı ile manzarayı değiştirdi. Sistem bir akıllı telefon uygulaması aracılığıyla çalıştırılır ve minimum bakım gerektirir. "Android telefon kullanabiliyorsanız, bu sistemi de kullanabilirsiniz" diyen Numan, tarımdaki kuşak farkının kapatılmasında önemli bir faktörün altını çiziyor.
Numan tipik bir günde sabah 7:30'da işe başlıyor ve sadece 30 litre dizel kullanarak yaklaşık 9 hektarlık bir alanı tarıyor; bu da otomasyonun sağladığı tasarrufun ve gönül rahatlığının açık bir göstergesi.
Satın alınabilirlik konusunda ise açık sözlü: "Aksine, satın almamak aslında daha maliyetli."
Karar mercileri sürdürülebilir ilerlemeyi teşvik ederken, Numan gibi ileri görüşlü çiftçilerin öncülüğünde Türkiye'nin tarlalarında gerçek bir değişim yaşanıyor. O ve diğer küçük çiftçiler için yeni teknolojiyi benimsemek sadece ayak uydurmak değil, aynı zamanda topraklarının geleceğini de korumak anlamına geliyor. Yeni neslin ön plana çıkmasıyla birlikte Türk tarımı daha üretken, dirençli ve yarının zorluklarına hazır hale gelmeye hazırlanıyor.