Rusya ve Ukrayna Savaşı dolayında
YAKIN GELECEKTE RUSYA VE UKRAYNA SAVAŞININ BİTMESİ OLASI MI?
Genel perspektiflerden bakıldığında Rusya ve Ukrayna Muharebesi başladığı tarihten bu yana çok farklı incelemelere, soru başlıklarına ve anlamlandırmalarına sebebiyet vermiştir. Öyle ki muharebenin başladığı yıl olan 2014 tarihinde savaşı kimin kazanacağını, Rusya’nın muhtemel olarak ne kadar ilerleyeceğini, Ukrayna’nın askeri mukavemet rolü ile ne kadar kayıp alacağı gibi sualleri tartışıyor iken, bugün 2025 yılının son demlerinde bu argümanların tümünden bağımsız olarak ortaya çıkan “ bitme olasılığı” terimine vurgu yapıyoruz. Aradan geçen 11 koca yılı ve beraberinde getirdiklerini değerlendirmeye alacak olursak, savaş aleyhinde görülen en bariz gerçek iki ülkenin de uzatmaları oynuyor olmasıdır. İki ülkenin de konveksiyonel güçler bağlamında uzatma politikalarını benimsiyor olmalarının temel mantalitesi ise muharebeyi bir niteliğe bağlamak istemelerinden kaynaklanmaktadır. Bir başka soyut neden olasılığı ise; Rusya ve Ukrayna kesimlerinin bu muharebeyi bir yıpratma mekanizmasına dönüştürmüş olmalarıdır. Bu argümanlardan görüldüğü üzere her iki ülke de zamanın kendi çıkarları doğrultusunda aktıklarına inanmalarıdır. Bireysel ve sosyolojik temellerde bakıldığında görülür ki; Ukrayna tarafı bu uzatma durumuna mecbur bırakılan ülke potansiyeline eriştirilmiştir. Bundan dolayı da daha fazla tahribat almamak ve yozlaşmamak adına ateşkes antlaşması isteyen taraf olarak karşımıza çıkmaktadır. Karşı taraftan Rusya ise bunun aksine uzatmanın seyrini gittikçe arttıran, bağımsız devlet konumunda olmayı yeğliyordur.
Öte yandan bu gelişmeler doğrultusunda Ukrayna’nın istediği ateşkesin sağlanamıyor oluşu da farklı parametrelerin doğmasına sebebiyet vermektedir. Tam da bu akışta ateşkes durumunun varlığı neticesinde akla gelen ilk ülke Amerika Birleşik Devletleri olmaktadır. Lakin geçtiğimiz aylarda ABD Başkanı Donalt Trump’un, Ukrayna Başkanı Zelenski’ye uyguladığı agresif politika merkezi düşünüldüğünde bu tezin geçersiz olduğu anlaşılmıştır. Amerika ve ona bağlı olan tüm kurum ve kuruluşlarında bu sayede etki alanlarının daraldığı görülür. Dolayısı ile Avrupa Birliğinin ABD olmadan ateşkes ve diğer olaylar bakımından işin içinde olması durumunda Ukrayna’ya gereken desteğin verilmeyeceğini söylemek mümkündür.
Rusya ve Ukrayna mukayesesinde bu durum orta ve uzun vadede Avrupa yorgunluğu kavramını ortaya çıkaracaktır. Bu da ateşkesin olmayacağı yönündeki görüşleri destekleyici unsurlardan biri olmaktadır. Ertelenen, ateşkes ve durma düşüncelerinin tümü Rusya’nın istediği ve desteklediği bir durum olarak küresel ölçekte kendini göstermektedir. Stratejik yörünge dolayında yaşanan her gelişmenin Rusya’yı dolaylı ya da dolaysız yoldan destekliyor olduğunu söylemek şu aşamada doğru ve yerinde bir söylem olacaktır.
Avrupa Birliği reaksiyonunda ele alıyor olduğumuz ABD, Rusya ve Ukrayna savaşının iç yüzünde ve Uluslararası hukuk bağlamında görüldüğü taktirde zaten hâli hazırda isteksiz olarak rol almaktadır. Rusya ve Ukrayna müzakerelerinin antlaşma metinleri ile sonlandığını belirten bir deklarasyon mutakabatı istemektedir. Bu durumdan ötürü ABD’nin isteksiz vaziyette üstlendiği hamilik rolü neticesinde yapmak istediği en önemli husus; Rusya ile bir an önce gerçekleşecek olan bir antlaşma tasarısını gündeme getirmek istemektir. Politik olarak tek ana eğilimi destekleyen bu yaklaşım ile, Ukrayna üzerindeki stresi ve baskıyı arttırıp, Rusya aleyhinde bir sonucu ortaya çıkarmak istemesindendir. ABD’nin yapmış olduğu argüman ve aksiyon dizilerinin tümü tek bir yönelimin eseri olma zorunluluğundan peyda olmaktadır. Bunun sebebi ise, açık ve net bir şekilde bilindiği üzere Rusya’yı karşısına almak istemiyor oluşudur.
Rusya ve Ukrayna’nın karşı karşıya geldiği son kertede yönelttiğimiz suale geri dönecek olursak söyleyebiliriz ki; yakın gelecekte Rusya ve Ukrayna Savaşının bitmesi mümkün dahilinde görülmemektedir. Muharebe yakın çevre algoritmaları olarak değerlendirildiğinde meskûn mahal karması olarak ilerlemektedir. Akıştaki devamlılık süregeldiğince de öyle olmaya devam ediyor olduğu gerçeği reaksiyon değişikliği olmadığı müddetçe devam ediyor olacaktır.
Küreselleşen Literatürlerin etkisi ile Rusya Ve Ukrayna arasında “yapıcı muğlaklık” ilkesinin artması temennisi ile...
